W dobie narastających wyzwań klimatycznych oraz rosnących kosztów energii, rolnictwo staje przed koniecznością inwestowania w odnawialne źródła energii. Wdrażanie technologii OZE w gospodarstwach rolnych przynosi szereg korzyści, w tym zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, obniżenie kosztów oraz poprawę niezależności energetycznej. Zrównoważone zarządzanie zasobami energetycznymi staje się kluczowym elementem nowoczesnego rolnictwa, które dąży do minimalizacji wpływu na środowisko przy jednoczesnym zwiększeniu efektywności produkcji.
Programy takie jak „Agroenergia” stanowią istotne wsparcie dla rolników, umożliwiające inwestowanie w instalacje fotowoltaiczne, elektrownie wiatrowe, pompy ciepła oraz systemy magazynowania energii.
Z naszego artykułu dowiesz się jakie są warunki przystąpienia do programu i jakie wsparcie można uzyskać. Podpowiemy również jak złożyć wniosek i z jakimi programami połączyć ulgę, aby otrzymać najkorzystniejsze wsparcie.
Spis treści:
- Założenia programu „Agroenergia” – OZE dla rolników
- Do kogo skierowany jest program „Agroenergia”?
- Warunki skorzystania z dotacji – „Agroenergia” 2025
- Na co można uzyskać dofinansowanie?
- Jak złożyć wniosek o dofinansowanie?
- Zmiany w programie „Agroenergia” od 2024 roku
- „Agroenergia” a inne programy dotacji – warunki programu, nabór
- FAQ – podsumowanie
Założenia programu „Agroenergia” – OZE dla rolników
Program priorytetowy „Agroenergia” jest inicjatywą Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Jego celem jest zwiększenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Program oferuje różne poziomy wsparcia zależnie od rodzaju instalacji. Na przykład, dla instalacji o mocy 10-30 kW dofinansowanie może wynosić 15 000 zł, a dla większych instalacji (30-50 kW) – nawet 25 000 zł.
Program został uruchomiony w 2019 roku i od tego czasu stał się kluczowym elementem strategii zrównoważonego rozwoju polskiego rolnictwa. „Agroenergia” ma na celu zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, poprawę efektywności energetycznej gospodarstw rolnych oraz wspieranie rozwoju lokalnych społeczności poprzez inwestycje w zieloną energię.
Założenia programu obejmują:
- wsparcie finansowe dla instalacji fotowoltaicznych, elektrowni wiatrowych, pomp ciepła oraz magazynów energii
- promocję nowych technologii OZE, które mogą bezpośrednio wspierać rolnictwo w realizacji celów klimatycznych i środowiskowych
- dofinansowanie w formie dotacji oraz niskooprocentowanych pożyczek, dostępne dla właścicieli i dzierżawców nieruchomości rolnych
Całkowity budżet najnowszego rządowego programu przeznaczonego dla rolników wynosi 200 mln złotych, z czego 170 mln zł przeznaczone jest na bezzwrotne formy finansowania, a 30 mln zł na wsparcie zwrotne.
Do kogo skierowany jest program „Agroenergia”?
„Agroenergia” to program skierowany do osób i podmiotów prowadzących działalność rolniczą w Polsce. Oto szczegółowe informacje na temat beneficjentów programu:
Osoby fizyczne:
- właściciele lub dzierżawcy nieruchomości rolnych
- łączna powierzchnia użytków rolnych zawiera się w przedziale od 1 ha do 300 ha
- muszą prowadzić osobiście gospodarstwo rolne przez co najmniej rok przed złożeniem wniosku
Osoby prawne:
- dotyczy to właścicieli lub dzierżawców nieruchomości rolnych, których powierzchnia użytków rolnych również zawiera się w przedziale od 1 ha do 300 ha
- muszą prowadzić działalność rolniczą lub działalność gospodarczą w zakresie usług rolniczych przez co najmniej rok przed złożeniem wniosku
Warunki skorzystania z dotacji – „Agroenergia” 2025
Aby otrzymać dofinansowanie w ramach projektu „Agroenergia”, beneficjenci muszą spełnić określone warunki. Przede wszystkim, wnioskodawca musi być właścicielem lub dzierżawcą nieruchomości rolnych o powierzchni od 1 ha do 300 ha, a działalność rolnicza musi być prowadzona osobiście przez co najmniej rok przed złożeniem wniosku. Urządzenia, takie jak panele fotowoltaiczne, pompy ciepła czy turbiny wiatrowe, muszą być nowe, wyprodukowane maksymalnie 24 miesiące przed montażem. Ważne jest również, aby inwestycja nie była rozpoczęta przed złożeniem wniosku, a instalacja musi być użytkowana przez minimum trzy lata. Ponadto, projekt nie może być finansowany z innych publicznych źródeł. Wniosek musi być poprzedzony audytem energetycznym, który zaleca zakres planowanych działań. Dotacja jest wypłacana w formie refundacji po zakończeniu inwestycji.
„Dofinansowanie wypłacane jest w formie refundacji po zakończeniu inwestycji. Zakończenie przedsięwzięcia rozumiane jest jako przyłączenie mikroinstalacji do sieci elektroenergetycznej oraz zawarcie umowy kompleksowej z Przedsiębiorstwem energetycznym, a w przypadku przedsięwzięć dotyczących pompy ciepła, magazynów energii oraz systemów off-grid, poprzez uzyskanie protokołu odbioru.” – podaje Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Na co można uzyskać dofinansowanie?
Program „Agroenergia” został podzielony na dwie części, każda z nich obejmuje różne typy inwestycji w odnawialne źródła energii (OZE). Oto szczegółowy opis zakresu każdej części programu oraz informacje o kwalifikowalnych kosztach i warunkach otrzymania dofinansowania.
I część programu
Część 1 programu „Agroenergia” koncentruje się na inwestycjach w nowe źródła energii elektrycznej i cieplnej o mocy zainstalowanej powyżej 10 kW ale nie większej niż 50 kW. Dofinansowanie obejmuje:
Fotowoltaika:
- moc zainstalowana: od 10 kW do 50 kW
- instalacje te muszą być nowe i niezależne od innych form finansowania publicznego
„Dla przedsięwzięć dotyczących budowy instalacji hybrydowej tj. fotowoltaika wraz z pompą ciepła lub elektrownia wiatrowa wraz z pompą ciepła, sprzężonej w jeden układ, dofinansowanie wyliczane jest na podstawie mocy zainstalowanej każdego urządzenia osobno oraz przewiduje się dodatek w wysokości 10 000zł” – podaje Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Instalacje wiatrowe:
- moc zainstalowana: od 10 kW do 50 kW
- podobnie jak instalacje fotowoltaiczne, muszą one być nowe i spełniać wszystkie określone normy jakościowe
Pompy ciepła:
- moc zainstalowana: od 10 kW do 50 kW
- wymagany jest audyt energetyczny przed złożeniem wniosku, który rekomenduje wnioskowany zakres przedsięwzięcia
Pamiętaj! Złożenie wniosku jest uwarunkowane wcześniejszym przeprowadzeniem audytu energetycznego, który określa zakres przedsięwzięcia.
Instalacje hybrydowe:
- łączą fotowoltaikię wraz z pompą ciepła lub elektrownią wiatrową
- sumaryczna moc całej instalacji może przekraczać 50 kW
- realizacja projektu musi wynikać z audytu energetycznego
Magazyny energii:
- dofinansowanie obejmuje również zakup i montaż magazynów energii, które mogą być częścią instalacji hybrydowych
Koszty kwalifikowane w I części programu „Agroenergia”, które mogą być objęte dofinansowaniem, obejmują zakup, montaż i odbiór instalacji oraz środki trwałe, o ile nie były one leasingowane. Dofinansowanie obejmuje również koszty materiałów, narzędzi, wymaganej infrastruktury oraz wynagrodzenie dla ekip budowlanych.
Do kosztów kwalifikowanych nie zaliczają się natomiast koszty audytu energetycznego oraz podatek VAT. Dofinansowaniu nie podlegają projekty polegające na zwiększeniu mocy już istniejącej instalacji lub jej modernizacji. Dodatkowo, projekty nie mogą być rozpoczęte przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie, a instalacja objęta dofinansowaniem ma służyć jedynie zaspokojeniu własnych potrzeb energetycznych rolnika.
Program „Agroenergia” to dofinansowanie na odnawialne źródła energii, dzięki któremu zainwestujesz w ekologię i oszczędności. Doradcy Ecolinkera pomogą Ci w całym procesie – od wniosku po uzyskanie dotacji. Nie zwlekaj!
II część programu (zakończona)
II część programu „Agroenergia”, której nabór zakończył się 30 września 2022 roku, obejmowała inwestycje w biogazownie rolnicze i małe elektrownie wodne. Projekty te mogły być uzupełnione o instalacje do wytwarzania biogazu rolniczego.
Celem tej części dofinansowania w ramach programu „Agroenergia”, było wsparcie rozwoju lokalnych źródeł energii odnawialnej, przyczyniających się do poprawy efektywności energetycznej gospodarstw rolnych oraz zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych.
Jak złożyć wniosek o dofinansowanie?
Wniosek o dotację w ramach programu „Agroenergia” można składać do 30 września 2025 roku. Poniżej przedstawiamy podstawowe kroki, które musisz wykonać aby ubiegać się o dofinansowanie:
1. Sprawdź kwalifikowalność
Upewnij się, że spełniasz podstawowe warunki. Program „Agroenergia” skierowany jest do osób fizycznych i prawnych, które są właścicielami lub dzierżawcami nieruchomości rolnych o powierzchni od 1 ha do 300 ha i prowadzą działalność rolniczą przynajmniej rok przed złożeniem wniosku.
2. Przygotowanie dokumentów
Przygotuj niezbędne dokumenty, takie jak:
- dowód własności lub dzierżawy nieruchomości
- dokumenty potwierdzające prowadzenie działalności rolniczej
- audyt Energetyczny planowanej instalacji oraz kosztorys
Pamiętaj, aby przed złożeniem wniosku o udzielenie dofinansowania dokładnie przejrzeć składaną dokumentacje – niejasności, bądź błędy mogą poskutkować natychmiastowym odrzuceniem wniosku!
3. Wypełnienie wniosku
Wniosek można złożyć online poprzez platformę NFOŚiGW lub osobiście w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW). Pracownicy urzędu pomogą Tobie, lub upoważnionej osobie w dostarczeniu wszystkich aktualnie wymaganych dokumentów (zakres może różnić się, w zależności od rodzaju realizowanej inwestycji).
Formularze wniosków oraz szczegółowe instrukcje są dostępne na stronach NFOŚiGW oraz WFOŚiGW.
4. Nabór wniosków
Wypełniony wniosek należy złożyć wraz z wymaganymi załącznikami. Upewnij się, że wszystkie informacje są poprawne i kompletne. Wniosek można złożyć osobiście lub przesłać drogą elektroniczną na adres właściwego WFOŚiGW.
5. Ocena wniosku
Wniosek podlega ocenie formalnej i merytorycznej. W przypadku braków formalnych wnioskodawca jest informowany o konieczności uzupełnienia dokumentacji. Ocena merytoryczna obejmuje analizę planowanego przedsięwzięcia pod kątem jego zgodności z celami programu „Agroenergia” oraz potencjalnych korzyści ekologicznych i ekonomicznych.
6. Podpisanie umowy
Po pozytywnej ocenie wniosku, WFOŚiGW przekaże informację o przyznaniu dofinansowania. Następnie podpisywana jest umowa o dofinansowanie, która określa warunki realizacji projektu oraz sposób rozliczenia dotacji.
7. Realizacja projektu
Po podpisaniu umowy można rozpocząć realizację projektu. Ważne jest, aby prace nie były rozpoczęte przed zaakceptowaniem wniosku, gdyż może to skutkować odmową przyznania dofinansowania.
W trakcie realizacji projektu należy prowadzić dokładną dokumentację, która będzie podstawą do rozliczenia dotacji.
Przez rozpoczęcie przedsięwzięcia należy rozumieć zamówienie lub zakup urządzeń (pomp ciepła, magazynów i innych instalacji, których dotyczy wniosek o dofinansowanie), a także zawarcie umowy na ich montaż lub zlecenie tego montażu w innej formie.
8. Rozliczenie i wypłata dofinansowania
Po zakończeniu projektu wnioskodawca składa osobny wniosek o wypłatę dofinansowania wraz z kompletną dokumentacją potwierdzającą realizację inwestycji. WFOŚiGW dokonuje oceny końcowej i w przypadku pozytywnej weryfikacji dofinansowanie wypłacane jest na konto beneficjenta.
Zmiany w programie „Agroenergia” od 2024 roku
Program „Agroenergia” przeszedł istotne zmiany od początku 2024 roku, mające na celu dostosowanie go do nowych wyzwań oraz usprawnienie procesu wsparcia dla rolników inwestujących w odnawialne źródła energii. Oto najważniejsze zmiany, które zostały wprowadzone:
Rozszerzenie zakresu beneficjentów
Od 2024 roku program został rozszerzony o dodatkowe grupy beneficjentów. Oprócz właścicieli i dzierżawców nieruchomości rolnych, którzy prowadzą gospodarstwa rolne, wsparcie mogą otrzymać również osoby prawne prowadzące działalność gospodarczą w zakresie usług rolniczych.
Nowe wymagania dotyczące instalacji
Nowe przepisy określają, że dofinansowane instalacje muszą być całkowicie nowe, wyprodukowane nie wcześniej niż 24 miesiące przed montażem. Jest to krok mający na celu zapewnienie najwyższej jakości i efektywności dofinansowanych projektów.
Zmiany w formach finansowania
Wzrosły maksymalne kwoty dofinansowania dla różnych typów instalacji . Dla instalacji o mocy od 10 kW do 30 kW dotacja może wynieść już nie 10 000 zł a 15 000 zł. Dla większych instalacji, o mocy od 30 kW do 50 kW, dotacja również wzrosła o 5 000 zł, osiągając maksymalną wysokość 25 000 zł.
Wprowadzenie niskooprocentowanych pożyczek
Nowe regulacje umożliwiają beneficjentom korzystanie z niskooprocentowanych pożyczek jako uzupełnienia do bezzwrotnych dotacji. Dzięki temu rolnicy mają większą elastyczność w finansowaniu swoich projektów energetycznych.
Ścisłe terminy realizacji inwestycji
Wprowadzono bardziej rygorystyczne terminy dotyczące realizacji inwestycji. Inwestycje muszą być zakończone w ciągu 18 miesięcy od daty podpisania umowy o dofinansowanie, co ma na celu zwiększenie efektywności i terminowości realizowanych projektów.
Zwiększenie nacisku na efektywność energetyczną
Od 2024 roku program „Agroenergia” kładzie większy nacisk na projekty poprawiające efektywność energetyczną gospodarstw rolnych. Obejmuje to instalacje hybrydowe oraz systemy magazynowania energii, które są teraz obligatoryjne dla większych projektów, co ma na celu lepsze zarządzanie energią i zwiększenie niezależności energetycznej rolników.
„Agroenergia” a inne programy dotacji – warunki programu, nabór
W ramach programów wsparcia odnawialnych źródeł energii i modernizacji energetycznej gospodarstw rolnych, często pojawia się pytanie o możliwość łączenia różnych form dofinansowania.
W przypadku tego programu, dotacja może być łączona tylko z niektórymi programami wsparcia. Poniżej przedstawiamy jak program „Agroenergia” ma się do innych programów:
Ulga termomodernizacyjna:
Dofinansowanie z programu „Agroenergia” może być łączone z ulgą termomodernizacyjną. Ulga ta pozwala na odliczenie od podatku wydatków poniesionych na przedsięwzięcia termomodernizacyjne, jednak kwota odliczenia zostanie pomniejszona o wartość otrzymanej dotacji z „Agroenergii”.
Pożyczki z WFOŚiGW:
Możliwe jest połączenie dotacji z „Agroenergii” ze środkami zwrotnymi z Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW). Taka kombinacja może obejmować niskooprocentowane pożyczki, które ułatwiają finansowanie większych projektów.
Program „Mój Prąd”:
Beneficjenci programu „Agroenergia” nie mogą jednocześnie korzystać z dotacji w ramach programu „Mój Prąd”. Oba programy mają na celu wsparcie instalacji fotowoltaicznych, ale nie można ich łączyć, aby uniknąć podwójnego finansowania tego samego przedsięwzięcia.
Program „Czyste Powietrze”:
Podobnie jak w przypadku programu „Mój Prąd” nie można łączyć dofinansowania z „Agroenergii” z programem „Czyste Powietrze”. Każdy program ma odrębne cele i warunki finansowania, które wykluczają możliwość ich łączenia w ramach jednego projektu.
Programu „Agroenergia” nie można łączyć z innymi dotacjami, niż te wymienione powyżej.
FAQ – podsumowanie
Inwestycja w odnawialne źródła energii – czym jest program organizowany przez NFOŚiGW – „Agroenergia”?
Program „Agroenergia” jest inicjatywą Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), mającą na celu wsparcie rolników w inwestycjach w odnawialne źródła energii (OZE). Uruchomiony w 2019 roku, program ten stał się integralną częścią strategii zrównoważonego rozwoju rolnictwa w Polsce. „Agroenergia” ma na celu zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, poprawę efektywności energetycznej gospodarstw rolnych oraz wspieranie rozwoju lokalnych społeczności poprzez promowanie zielonej energii.
Jakie są główne cele programu „Agroenergia” dla rolników?
Główne cele programu „Agroenergia” skupiają się na umożliwieniu rolnikom inwestowania w nowoczesne technologie OZE, które nie tylko chronią środowisko, ale także przynoszą bezpośrednie oszczędności. Dzięki instalacjom takim jak fotowoltaika, pompy ciepła czy turbiny wiatrowe, rolnicy mogą znacząco obniżyć koszty energii, co przekłada się na większe oszczędności w ich codziennym budżecie. Program pomaga w uniezależnieniu się energetycznym gospodarstw, jednocześnie poprawiając ich efektywność operacyjną.
Jakie dotacje dla rolników są dostępne w ramach części 1 programu „Agroenergia”?
Twórcy programu „Agroenergia” oferują dwie główne formy finansowania: bezzwrotne dotacje i niskooprocentowane pożyczki. Bezzwrotne dotacje mogą pokryć do 20% kosztów kwalifikowanych dla fotowoltaiki lub pompy ciepła o mocy od 10 kW do 30 kW, maksymalnie 15 000 zł, oraz do 13% kosztów dla instalacji o mocy od 30 kW do 50 kW, maksymalnie 25 000 zł. Niskooprocentowane pożyczki są dostępne jako uzupełnienie dotacji, co umożliwia finansowanie większych projektów energetycznych w gospodarstwach rolnych.
Kto może skorzystać z rolniczego programu „Agroenergia”?
Program „Agroenergia” jest skierowany do właścicieli i dzierżawców nieruchomości rolnych o powierzchni od 1 ha do 300 ha, którzy prowadzą działalność rolniczą przynajmniej rok przed złożeniem wniosku. Dotyczy to zarówno osób fizycznych, jak i prawnych prowadzących działalność rolniczą lub gospodarczą w zakresie usług rolniczych. Warunkiem dofinansowania, a właściwie warunkiem udzielenia dofinansowania dofinansowania jest obligatoryjna realizacja inwestycji wg. wszystkich niezbędnych kryteriów programu.
Jakie warunki trzeba spełnić, aby uzyskać dofinansowanie?
Aby uzyskać dofinansowanie, beneficjenci muszą być właścicielami lub dzierżawcami nieruchomości rolnych o powierzchni od 1 ha do 300 ha, a działalność rolnicza musi być prowadzona osobiście przez co najmniej rok przed złożeniem wniosku. Wszystkie urządzenia, takie jak panele fotowoltaiczne, pompy ciepła i turbiny wiatrowe, muszą być nowe, wyprodukowane maksymalnie 24 miesiące przed montażem. Inwestycja nie może być rozpoczęta przed złożeniem wniosku, a instalacja musi być użytkowana przez minimum trzy lata. Projekt nie może być finansowany z innych publicznych źródeł i musi być poprzedzony audytem energetycznym, który zaleca zakres planowanych działań. Dotacja jest wypłacana w formie refundacji po zakończeniu inwestycji. W przypadku składania Wniosku jako dzierżawca wraz z wnioskiem o dofinansowanie należy przedłożyć dokument potwierdzający prowadzenie gospodarstwa rolnego lub działalności rolniczej lub działalności gospodarczej w zakresie usług rolniczych. Przedsięwzięcie nie może być rozpoczęte przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie do WFOŚiGW (decyduje data wpływu).
Na co można uzyskać dofinansowanie w ramach programu?
Program „Agroenergia” został podzielony na dwie części, każda z nich obejmuje różne typy inwestycji w odnawialne źródła energii. I część programu koncentruje się na inwestycjach w nowe źródła energii elektrycznej i cieplnej o mocy zainstalowanej od 10 kW do 50 kW, w tym instalacje fotowoltaiczne, wiatrowe, pompy ciepła oraz systemy hybrydowe łączące te technologie, a także towarzyszące magazyny energii (ważne jest zintegrowanie go ze źródłem energii). Dofinansowaniu podlegają również instalacje hybrydowe o łącznej mocy powyżej 50 kW, przy czym moce poszczególnych jednostek wytwarzania energii nie mogą przekraczać 50 kW. Instalacja musi służyć zaspokajaniu własnych potrzeb energetycznych beneficjenta.
Jakie są najważniejsze zmiany w programie od 2024 roku?
Od 2024 roku program „Agroenergia” został rozszerzony o dodatkowe grupy beneficjentów, w tym osoby prawne prowadzące działalność gospodarczą w zakresie usług rolniczych. Nowe przepisy określają, że dofinansowane instalacje muszą być całkowicie nowe, wyprodukowane nie wcześniej niż 24 miesiące przed montażem. Wzrosły maksymalne kwoty dofinansowania dla różnych typów instalacji, a także wprowadzono niskooprocentowane pożyczki jako uzupełnienie do bezzwrotnych dotacji. Wnioski o dofinansowanie muszą być składane za pośrednictwem nowego, zintegrowanego systemu elektronicznego, co ma na celu usprawnienie procesu aplikacyjnego i zwiększenie transparentności. Wprowadzono również bardziej rygorystyczne terminy dotyczące realizacji inwestycji, które muszą być zakończone w ciągu 18 miesięcy od daty podpisania umowy o dofinansowanie.
Jaki jest koszt kwalifikowany w programie „Agroenergia”?
Koszty kwalifikowane w programie „Agroenergia” obejmują wydatki związane z zakupem, montażem i odbiorem instalacji odnawialnych źródeł energii, takich jak panele fotowoltaiczne, turbiny wiatrowe, pompy ciepła oraz magazyny energii. W ramach dofinansowania uwzględniane są także koszty materiałów, narzędzi, niezbędnej infrastruktury technicznej oraz wynagrodzenia dla ekip budowlanych. Przy czym koszt kwalifikowany nie obejmuje kosztów audytu energetycznego oraz podatku VAT. Ważne jest, aby projekty nie były rozpoczęte przed złożeniem wniosku i służyły wyłącznie zaspokojeniu własnych potrzeb energetycznych rolnika. Dofinansowanie jest przyznawane w formie refundacji po zakończeniu inwestycji, co wymaga dokładnej dokumentacji realizacji projektu?
Do kiedy można podpisywać umowy w ramach programu „Agroenergia” 2025?
Aby skorzystać z programu „Agroenergia”, zobowiązania, w tym podpisywanie umów, mogą być podejmowane do 31 grudnia 2025 r. Sam program realizowany będzie do 2027 r.
Źródła:
https://www.gov.pl/web/nfosigw/agroenergia-2022
https://portalbeneficjenta.wfos.gdansk.pl/wymagana-dokumentacja-dla-programu-agroenergia
